Τμήματα της Κυπριακής Κυβέρνησης, Ευρωπαϊκά Ερευνητικά Κέντρα Αριστείας και Πανεπιστήμια ενώνουν τις δυνάμεις τους για την αντιμετώπιση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και των αλληλεπιδράσεών της με την κλιματική αλλαγή στην Κύπρο και την ευρύτερη περιοχή.

Μια νέα κοινοπραξία επιστημόνων και εμπειρογνωμόνων με επικεφαλή το Τμήμα Περιβάλλοντος της Κύπρου, ένωσαν τις δυνάμεις τους μέσα στα πλαίσια του έργου “ACCEPT”. Το έργο, του οποίου η υλοποίηση ξεκίνησε τον Ιούλιο του 2020,  στοχεύει στη διερεύνηση της αλληλεπίδρασης μεταξύ της  ατμοσφαιρικής ρύπανσης και της  κλιματικής αλλαγής συνδυάζοντας επίγειες ατμοσφαιρικές μετρήσεις και τα πλέον εξελιγμένα μοντέλα προσομοίωσης της ατμόσφαιρας με σκοπό την καλύτερη αξιολόγηση των σχετικών κινδύνων για τη δημόσια υγεία και την οικονομία της Κύπρου.

Το «ACCEPT» τυγχάνει συντονισμού από το Τμήμα Περιβάλλοντος, του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος της Κύπρου, με τη συνεισφορά του Τμήματος Μετεωρολογίας και του Τμήματος Επιθεώρησης Εργασίας. Η κοινοπραξία περιλαμβάνει επίσης και τρία Ευρωπαϊκά Ερευνητικά Κέντρα Αριστείας της Κύπρου, το Κέντρο Αριστείας για την Κλιματική και Ατμοσφαιρική Έρευνα στη Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή (CARE-C / EMME-CARE) του Ινστιτούτου Κύπρου, το Κέντρο Αριστείας CERIDES (Center Of Excellence in Risk and Decision Sciences) του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου και το Κέντρο Αριστείας ERATOSTHENES (Excellence Research Centre for Earth Surveillance and Space-Based Monitoring of the Environment) του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου.

Η Κύπρος περιβάλλεται από τρεις ηπείρους και οι αέριες μάζες που προέρχονται από την κάθε μία έχουν διαφορετικό αποτύπωμα ατμοσφαιρικής ρύπανσης, συμπεριλαμβανομένης και της ατμοσφαιρικής σκόνης που προέρχεται από τις δύο μεγαλύτερες ερήμους του πλανήτη. Ως συνέπεια, λόγω και της γεωγραφικής θέσης της, η Κύπρος πλήττεται συχνά από κακής ποιότητας αέρα και αναμένεται επιδείνωση της κατάστασης στο εγγύς μέλλον λόγω της υπερθέρμανσης του πλανήτη, της γεωπολιτικής αστάθειας, καθώς και των ταχέως αναπτυσσόμενων πληθυσμών στην περιοχή της Μέσης Ανατολής και της Βορείου Αφρικής.

Η κακή ποιότητα του αέρα είναι ένα κρίσιμο ζήτημα για την Κύπρο, καθώς έχει εκτεταμένες επιπτώσεις τόσο στη δημόσια υγεία (λόγω πρόωρων θανάτων) όσο και στην οικονομία (λόγω αύξησης ιατρικών δαπανών και μείωσης της παραγωγικότητας). Ενδεικτικά, εκτιμάται ότι η θνησιμότητα λόγω της  ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην Κύπρο φθάνει τα 800 περίπου άτομα ετησίως. Παρόλα αυτά, η Κύπρος και η γύρω περιοχή δεν έχουν λάβει επαρκή προσοχή μέσα στα πλαίσια σχετικών διεθνών ερευνητικών μελετών για την ατμοσφαιρική ρύπανση. Ένας κύριος παράγοντας είναι το ότι, μέχρι πρόσφατα, τα διαθέσιμα περιβαλλοντικά δεδομένα για την περιοχή ήταν ανεπαρκή, μη διαθέσιμα ή περιορισμένης ποιότητας.

Το έργο “ACCEPT” στοχεύει στην αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων μέσω της προώθησης της επιστημονικής γνώσης σχετικά με την ατμοσφαιρική ρύπανση στην Κύπρο. Στοχεύει επίσης στην παροχή μιας νέας και διευρυμένης βάσης δεδομένων ποιότητας αέρα για την Κύπρου  και στην  καθιέρωση ενός περιεκτικού προγράμματος ατμοσφαιρικής μέτρησης της ατμοσφαιρικής σκόνης της ερήμου, μέσω υπερσύγχρονων τεχνικών τηλεπισκόπησης LIDAR, της ανθρωπογενούς ατμοσφαιρικής ρύπανσης σε κυπριακές πόλεις με τη χρήση νέων τεχνολογιών που βασίζονται στη χρήση ενός πυκνού δικτύου μικρών σε μέγεθος αισθητήρων ποιότητας αέρα  και τέλος, της διασυνοριακής ρύπανσης μεγάλης εμβέλειας στην Κύπρο με τη χρήση μη επανδρωμένων εναέριων οχημάτων.

Το έργο “ACCEPT” χρηματοδοτείται από τον Χρηματοδοτικό Μηχανισμό Νορβηγίας για την προγραμματική περίοδο 2014-2021 (85%) και συγχρηματοδοτείται από την Κυπριακή Δημοκρατία (15%). Ο Χρηματοδοτικός Μηχανισμός Νορβηγίας αντιπροσωπεύει τη συνεισφορά της Νορβηγίας σε μια πιο πράσινη, ανταγωνιστική και χωρίς αποκλεισμούς Ευρώπη.

Για περισσότερες πληροφορίες ή απορίες, επικοινωνήστε με τη
Δρ. Νικολέττα Κυθραιώτου
Τμήμα Περιβάλλοντος, Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος
Διεύθυνση: Λεωφόρος Οκτωβρίου 20-22, 28,
CY– 2414 Λευκωσία, Κύπρος
Τηλέφωνο: +357 22 408 947
Διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου: nkythreotou@environment.moa.gov.cy nkythreotou@environment.moa.gov.cy

“Working together for a green, competitive and inclusive Europe”